HAJ KA MUKHTASAR TARIQAH

*HAJ KA MUKHTASAR TARIQAH*

⭕AAJ KA SAWAL NO.1454⭕

Ayyam e hajj kon se hain ?

Ayyam e hajj mein kya kya kaam karne hote hain ?

Tafsil se batane ki guzarish.

🔵Jawab🔵

حامداؤمصلیا و مسلما

8, 9, 10, 11, 12 zilhajj ayyam e hajj hain.

Hajj ka pehla din 8⃣ Zulhijjah hai. is roz apni qiyam gaah hi se haji gusal kar ke ahram bandh lenge. Ahraam ki nafal padhen aur hajj ki niyyat se talbiyah padhte huve mina ki taraf rawanah ho jayenge. Aur mina puhanch kar zuhar, asar, maghrib aur isha ki namazen apne khaime hi me ba-jama'at adaa karen, kasrat se talbiyah padhte rahe. Raat mina hi me qayaam karna sunnat hai. 

Hajj ka dusra din 9⃣ Zulhijjah hai. Is roz fajar ki namaz mina me padh kar maidaan e arafat ko rawangi hogi. Zawal ke baad wuqoof e arafat ka waqt shuru hoga. is waqt khoob ro ro kar apne gunahon se taubah ki jaye.Hanafi haaji zuhar aur asar ki namaz apne apne khaimon me uske waqt me adaa kar le, aur apna waqt Allah ta'ala ko yaad karte huve aur apne aziz o aqarib aur apne watan e aziz ki salaamati ke liye ziyadah se ziyadah duaen karte huve guzare. Ghuroob aaftab ke ba'ad maghrib ki namaz padhe begair muzdalifah ko rawanah ho jaye. Muzdalifah pahuch kar maghrib aur isha ki namaz isha ke waqt me ek azan aur ek iqamat ke saath adaa ki jaye. magrib ki sunnaten isha baad padhe, Raat muzdalifah hi me guzare. Muzdalifah jaate huve waadi e muhassar (jahaan abraha ka hathiyon ka lashkar tabaah huva tha) ke paas se guzrte waqt tezi se istaghfaar padhte huve guzar jaye.

Hajj ka teesra din 🔟 Zulhijjah hai. Muzdalifah me wuqoof ke ba'ad jis ka wajib waqt subah sadiq se lekar tulooa e aaftab se pehle pehle kuchh der ka hota hai fajar ki namaz adaa kar ke mina rawana ho jaye aur Tulooe aftab se lekar guroobe aftab tak bahot bhid ho to sab ko warna aurton aur  kamzoron ko subah sadiq se pehle pehle sirf jamarah e aqbah (bade shaitaan) ko kankaryan maarni hai. 70 Kankaryan raat ko muzdalifah hi se utha le. Bade shaitan ko saat (7) kankaryan ek ek kar ke maarni hai. Jamaraat ko kankaryan marne ko rami kahaa jata hai. Rami e jamraat ke ba'ad qurbani ki jaye. Qurbani karne ke liye behtar yeh hai ke saudi hukumat ke zere intezaam qurbani ki raqam muatabar Hanafi contractor ko jamaa karvadi jaye. Khud qurbani kar sakta ho to ziyadah behtar hai Qurbani karne ke ba'ad ya us ki ittilaa milne ke baad sar ke baal mundwaye ya katarwa le, albattah aurten apne sar ki choti ke tamaam baalon ko milakar bal ko ek ungli ki pore (ek inch) ke baraabar khud kaat le ya apne mahram se katwa len. Ab ahraam ki pabandiyan khatam ho jayegi sirf bivi halal na hogi  jab tak tawaf e ziyarat na kar len nahaa-dho kar apna aam libas pahan liya jaye. Is ke ba'ad agar himmat aur taaqat ho to isi roz warna 1⃣1⃣, 1⃣2⃣ Zul hajj ko tawaaf e ziyarat ke liye makkah mukaramah chale jayen. Ziyadah behtar yeh rahta hai ke 1⃣1⃣ Zulhijjah ko subah subah tawaf ziyarat ke liye makkah mukaramah chale jaye aur wahaan se wapasi me zawal ke ba'ad teeno jamaraat (teeno shaitaano ) ko saat saat (7-7) kankariyan marte huve apne khaimon me chale jayen.

 Tawaf e ziyarat 🔟 Zulhijjah se lekar 1⃣2⃣ Zulhijjah tak ghoroob aaftab se pehle pehle tak kiya ja sakta hai.

Tawaaf e ziyarat ke ba'ad sayee bhi karni hogi. 🔟 Zulhijjah ka din guzar ne ke ba'ad raat mina hi me qayaam karna hoga.

Hajj ka chautha din 1⃣1⃣ Zulhijjah hai. Mina me zawal se lekar guroob e aaftab tak behtar waqt ya subah sadiq se pehle jaiz waqt me jamarah e ulaa (chhota shaitan) fir jamarah e wustah (darmiyana shaitan) fir jamarah e aqbah (badaa shaitan) ko 7⃣, 7⃣ kankaryan ek ek kar ke marni hai. Raat ko mina hi me qayaam karna hoga. 

Hajj ka panchwan din 1⃣2⃣ Zulhijjah hai. Mina me zawal ke ba'ad se gurube aaftab tak behtar waqt me ya subah sadiq tak jaiz waqt me teeno jamaraat ko tarteeb war ek ek karke saat kankariyan marni hain aur ghuroob e aaftab se pehle pehle mina ki hudood (border) se bahaar nikal jaana behtar hai. Warna subah sadiq ho gayi to phir mina hi me thehrna (qayaam karna) wajib hoga aur 13 zilhajj ko bhi rami e jamarat karni hogi.

Ayyam e hajj me agar kisi Aurat ko mahwari (m.c., ayyam) shuru ho jayen to woh hajj ke tamaam af'aal bajaa laave, siwaye tawaf e ziyarat ke, paak hone ke ba'ad woh tawaaf aur saee kare. Majburi me taakhir ki wajah se aurat par koi kaffarah nahin hoga. Rami mard aur aurat ko khud karna hogi . Watan rawaanagi se pehle tawaaf e widaa karna bhi zaruri hai.

📗Anware manasik,mualimul hujjaj me se khulasah

👏🏻Ye msg aap ke koi ta'alluk wala hajj ko gaya ho to use zarur bhejen ho sakta hai ke ise padh kar usko hajj me sahulat ho jaaye.

و الله اعلم بالصواب

✏Mufti Imran Ismail Memon

🕌Ustaad e daarul uloom
Rampura surat, Gujarat, India

📆 7 zulhijjah 1439 - 19/08/2018

📲💻
http://aajkasawal.page.tl

🔮Telegram channel:🔮
https://t.me/AajKaSawalJaw

*हज का मुख़्तसर तरीकाः*

⭕आज का सवाल न.१४५४⭕

अय्याम ए हज कोन से है ?
अय्याम ए हज में क्या क्या काम करने होते हैं ?
तफ्सील से बताने की गुज़ारिश.

🔵जवाब🔵

حامدا و مصلیا و مسلما

८ ९ १० ११ १२ ज़िल्हज्ज अय्याम ए हज हैं.

♻
*हज का पहला दिन* ८ ज़िल्हज्ज है. इस रोज़ अपनी क़ियाम गाह ही से हाजी गुसल कर के अहराम बांध लेंगे. अहराम की नफल पढ़ें और हज की निय्यत से तल्बियह पढ़ते हुवे मीना की तरफ रवाना हो जायेंगे. और मीना पुहंच कर ज़ुहर असर मग़रिब और ईशा की नमाज़ें अपने खेमे ही में बा जमा'त अदा करें, कसरत से तल्बियह पढ़ते रहे. रात मीना ही में क़याम करना सुन्नत है. 

♻
*हज का दूसरा दिन* ९ ज़िल्हज्ज है. इस रोज़ फजर की नमाज़ मीना में पढ़ कर या जिस वक़्त भी मोअल्लिम ले जाये मैदान ए अराफात को रवानगी होगी. ज़वाल के बाद वुक़ूफ़ ए अराफात का वक़्त शुरू होगा. इस वक़्त खूब रो रो कर अपने गुनाहों से तौबह की जाये. हनफ़ी हाजी ज़ुहर और असर की नमाज़ अपने अपने खेमों में उस के वक़्त में अपने इमाम के पीछे  अदा कर ले, और अपना वक़्त अल्लाह ता'अला को याद करते हुवे और अपने अज़ीज़ अक़ारिब और अपने वतन ए अज़ीज़ की सलामती के लिए ज़ियादह से ज़ियादह दुआएं करते हुवे गुज़ारे. ग़ुरूब आफ़ताब के बाद मग़रिब की नमाज़ पढ़े बग़ैर मुज्दलिफा को रवाना हो जाये. मुज्दलिफा पहुंच कर मग़रिब और ईशा की नमाज़ ईशा के वक़्त में अदा की जाये. एक अज़ान और एक इक़ामत के साथ रात मुज्दलिफा ही में गुज़ारे. मुज्दलिफा जाते हुवे वादी ए मुहससर जहां अब्रहा का हाथियों का लश्कर तबाह हुवा था) के पास से गुज़रते वक़्त तेज़ी से इस्तग़फ़ार पढ़ते हुवे गुज़र जाये.

♻
*हज का तीसरा दिन* १० ज़िल हज है.  मुज्दलिफा में वुक़ूफ़ के बाद जिस का वाजिब वक़्त सुबह सादिक़ के बाद से तलुए आफताब से पहले तक  का होता है, फजर की नमाज़ अदा कर के मीना रवाना हो जाये, तलुए आफताब के बाद से सुबह सादिक से पहले पहले सिर्फ जमराह ए अक़बह (बड़े शैतान) को कंकरियां मारे. कंकरियां रात को मुज्दलिफा ही से उठा ले. बड़े शैतान को सात (७) कंकरियां एक एक कर के मारनी है. जमारात को कंकरियां मारने को रमी कहा जाता है. रमी ए जमरात के बाद क़ुरबानी की जाये. क़ुरबानी करने के लिए बेहतर यह है के इंडिया के किसी  मुअतमाद आदमी को  क़ुरबानी की रक़म जमा करवादी जाये. जो आप के रमी करने के बाद फोन पर इत्तेला पा कर क़ुरबानी करके आप को क़ुरबानी हो जाने की इत्तेला दे,  क़ुरबानी करने के बाद सर के बाल मुंडवाए या कटवा ले अल्बत्ताह औरतें अपने सर की चोटी के तमाम बालों को मिलाकर बाल को एक ऊँगली की पोर के बराबर खुद काट ले या अपने मेहरम से कटवा लें.

अब अहराम की पाबंदियां ख़तम हो जाएगी, सिर्फ बीवी हलाल न होगी,  जब तक तवाफ़ ए ज़ियारत न कर लें, नहा-धो कर अपना आम लिबास पहन लिया जाये. इस के बाद अगर हिम्मत और ताक़त हो तो इसी रोज़ वरना ११ १२ ज़िल हज को तवाफ़ ए ज़ियारत के लिए मक्का मुकर्रम चले जाएँ. ज़ियादह बेहतर यह रहता है के ११ ज़िल हज को सुबह सुबह तवाफ़ ज़ियारत के लिए मक्का मुकर्रम चले जाये और वहाँ से वापसी में ज़वाल के बाद तीनो जमारात (तीनो शैतानो  को सात सात (७-७) कंकरियां मारते हुवे अपने खेमों में चले जाएँ. तवाफ़ ए ज़ियारत १० ज़िल्हज्ज से ले कर १२ ज़िल्हज्ज तक ग़ुरूब आफ़ताब से पहले पहले तक किया जा सकता है.

तवाफ़ ए ज़ियारत के बाद सई भी करनी होगी. १० ज़िल हज का दिन गुज़रने के बाद रात मीना ही में क़याम करना होगा.

♻
*हज का चौथा दिन* ११ ज़िल्हज्ज है. मीना में ज़वाल से लेकर गुरूबे आफ़ताब तक बल्कि औरतों और बूढ़ो को और बहोत ही भीड़ में सब को सुबह सादिक तक जमराह ए उला (छोटा शैतान) फिर जमराह ए वुसताह (दरमियाना शैतान) फिर जमराह अक़बह (बड़ा शैतान) को ७ ७ कंकरियां एक एक करके मारनी है, रात को मीना ही में क़याम करना होगा. 

♻
*हज का पांचवां दिन* १२ ज़िल्हज्ज है. मीना में ज़वाल के बाद से गुरुबे आफ़ताब तक अफ़ज़ल, और सुबह सादिक तक जाइज़ वक़्त में तीनो जमारात को तरतीब वार एक एक कर के सात कंकरियां मारनी है और सुबह सादिक़ से पहले पहले मीना की हदूद (बॉर्डर) से बाहिर निकल जाना है. वरना फिर मीना ही में ठहरना (क़याम करना) होगा और १३ ज़िल्हज्ज को भी रमी ए जमारात करनी होगी.
अय्याम ए हज में अगर किसी *औरत को माहवारी एमसी अय्याम शुरू हो जाएं तो वह हज के तमाम अफआल बजा लावे, सिवाए तवाफ़े ज़ियारत के, पाक होने के बाद वह तवाफ़ और सई करे. मजबुरी में ताख़ीर की वजह से औरत पर कोई कफ़्फ़ाराह नहीं होगा. रमी मर्द और औरत को खुद करना होगी, वतन रवानगी से पहले तवाफ़ ए वदा करना भी ज़रूरी है.

📗अनवारे मनासिक मुअल्लिमुल हुज्जाज
📖किताबुल मसाइल में से खुलासा

👆🏻ये मेसेज आप के कोई ताल्लुक़ वाला हज को गया हो तो उसे ज़रूर भेजें, हो सकता है के इसे पढ़कर उस को हज में सहूलत हो जाये.
و الله اعلم بالصواب

🌙 ७ जिल्हिज्जाह १४३९ हिज़री

✏Mufti Imran Ismail Memon
🕌Ustaze daarul uloom Rampura surat, Gujarat, India.

📲💻
http://aajkasawal.page.tl
http://aajkasawalhindi.page.tl
http://www.aajkasawalgujarati.page.tl

*હજ કા મુખ્તસર તરીકા*

⭕ *આજ કા સવાલ નં. ૧૪૫૪* ⭕

અય્યામે હજ કૌનસે હૈ..?

અય્યામે હજ મેં કયા કયા કામ કરને હોતે હૈ..?

તફસીલ સે બતાને કી ગુઝારીશ..

🔵 *જવાબ* 🔵

حامدا و مصلیا و مسلما

૮, ૯, ૧૦, ૧૧, ૧૨ ઝીલહજ અય્યામે હજ હૈ.

હજ કા પહેલે દિન ૮ ઝીલહજ્જા હૈ. ઇસ રોજ અપની કિયામ ગાહ હી સે હાજી ગુસલ કરકે એહરામ બાધ લેંગે. એહરામ કી નફલ પઢને ઔર હજ કી નિય્યત સે તલબિયાહ પઢતે હુએ મીના કી તરફ રવાના હો જાયેંગે. ઔર મીના પહોંચકર ઝોહર, અસર, મગરીબ ઔર ઇશા કી નમાઝે અપને ખૈમે હી મેં બાજમાત અદા કરે, કસરત સે તલબિયાહ પઢતે રહે. રાત મીના હી મેં કયામ કરના સુન્નત હૈ.

હજ કા દુસરા દિન ૯ ઝીલહજજા હૈ. ઇસ રોજ ફજર કી નમાઝ મીના મેં પઢકર મૈદાને અરફાત કો રવાનગી હોગી. ઝવાલ કે બાદ વુકુફે અરફાત કા.વકત શુરૂ હોગા. ઇસ વકત ખુબ રો રો કર અપને ગુનાહો સે તૌબા કી જાયે. હનફી હાજી ઝોહર ઔર અસર કી નમાઝ અપને અપને ખૈમો મેં ઉસકે વકત મેં અદા કરલે, ઔર અપના વકત અલ્લાહ કો યાદ કરતે હુએ ઔર અઝઝો અકારીબ ઔર અપને વતને અઝીઝ કી સલામતી કે લીયે જયાદા સે જયાદા દુઆ કરતે હુએ ગુઝારે. ગુરૂબે આફતાબ કે બાદ મગરીબ કી નમાઝ પઢે બગૈર મુઝદલીફા કો રવાના હો જાયે, મુઝદલીફા પહોંચકર મગરીબ ઔર ઇશા કી નમાઝ ઇશા કે વકત મેં અદા કી જાયે. રાત મુઝદલીફા હી મેં ગુઝારે. મુઝદલીફા જાતે હુએ વાદી એ મુહસ્સર (જહાં અબ્રહા કા હાથીયોં કા લશ્કર તબાહ હુઆ થા) કે પાસ સે ગુઝરતે વકત તેઝી સે ઇસ્તિગફાર પઢતે હુએ ગુઝર જાયે.

હજ કા તીસરા દિન ૧૦ ઝીલહજ્જા હૈ. મુઝદલીફા મેં વુકુફ કે બાદ જીસ કા વાજીબ વકત સુબહ સાદિક કે બાદ સે તુલુઅ આફતાબ સે પહેલે તક કા હોતા હૈ, ફજર કી નમાઝ અદા કરકે મીના રવાના હો. તુલુઅ આફતાબ કે બાદ સે સુબ્હ સાદિક સે પહેલે પહેલે સિર્ફ જમરાએ અકબા (બડા શયતાન) કો કંકરીયા મારે. કંકરીયા રાત કો મુઝદલીફા હી સે ઉઠા લે. બડે શયતાન કો ૭ (સાત) કંકરીયા એક એક કરકે મારની હૈ. જમરાત કો કંકરીયા મારને કો રમી કહા જાતા હૈ. રમી એ જમરાત કે બાદ કુરબાની કી જાયે. કુરબાની કરને કે લીયે બેહતર યેહ હૈ કે સઉદી હુકુમત કે ઝેરે ઇન્તિઝામ મોઅતમદ આદમી કો કુરબાની કી રકમ જમા કરવા દી જાયે. જો આપકે રમી કરને કે બાદ ફોન પર ઇત્તેલાઅ પાકર કુરબાની કરકે આપકો કુરબાની હો જાને કી ઇત્તેલાઅ દે. કુરબાની હો જાને કે બાદ સર કે બાલ મુંડવા લે યા કતરવા લે, અલબત્તા ઔરતેં સપને સર કી ચોંટી કે તમામ બાલોં કો મીલાકર બાલ કો એક ઉંગલી કી પોર કે બરાબર ખુદ કાટ લે યા અપને મહરમ સે કટવા લે. અબ એહરામ કી પાબંદીયા ખત્મ હો જાયેગી સિર્ફ બીવી હલાલ ના હોગી જબતક તવાફે ઝીયારત ના કરલે. નહા ધો કર અપના આમ લિબાસ પહેન લીયા જાયે. ઇસકે બાદ અગર હિમ્મત ઔર તાકત હો તો ઇસી રોજ વરના ૧૧, ૧૨ ઝીલ હજજા કો તવાફે ઝીયારત કે લીયે મકકા મુકર્રમા ચલે જાયે. જયાદા બહેતર યેહ રહેતા હૈ કે ૧૧ ઝીલ હજજા કો સુબહ સુબહ તવાફે ઝીયારત કે લીયે મકકા મુકર્રમા ચલે જાયે ઔર વહાં સે વાપસી મેં ઝવાલ કે બાદ તીનો જમરાત (તીનો શયતાન) કો ૭ - ૭ કંકરીયા મારતે હુએ અપને ખૈમો મેં ચલે જાયે.

તવાફે ઝીયારત ૧૦ ઝીલ હજજા સે લેકર ૧૨ ઝીલ હજજા તક ગુરૂબ આફતાબ સે પહેલે પહેલે તક કિયા જા સકતા હૈ.

તવાફે ઝીયારત કે બાદ સઇ ભી કરની હોગી. ૧૦ ઝી હજજા કા દિન ગુજરને કે બાદ રાત મીના હી મેં કયામ કરના હોગા.

હજ કા ચૌથા દિન ૧૧ ઝીલ હજજા હૈ. મીના મેં ઝવાલ સે લેકર ગુરૂબે આફતાબ તક બલ્કે ઔરતો ઔર બચ્ચોં કો ઔર બહોત હી ભીડ મેં સબકો સુબ્હ સાદીક તક પહેલે જમરા એ ઉલા (છોટા શયતાન) ફીર જમરા એ વુસ્તા (દરમીયાના શયતાન) ફીર જમરા એ અકબા (બડા શયતાન) કો ૭ - ૭ કંકરીયા એક એક કરકે મારની હૈ, રાત કો મીના હી મેં કયામ કરના હોગા.

હજ કા પાંચવા દિન ૧૨ ઝીલ હજજા હૈ. મીના મેં ઝવાલ કે બાદ સે ગુરૂબે આફતાબ તક અફઝલ ઔર સુબ્હ સાદીક તક જાઇઝ વકત મેં તીનો જમરાત કો છોટા, બીચ ઔર બડા શયતાન કો તરતીબ વાર એક એક કરકે ૭ - ૭ કંકરીયા મારની હૈ ઔર ગુરૂબે આફતાબ સે પહેલે પહેલે મીના કી હુદુદ (બોર્ડર) સે બાહર નિકલ જાના હૈ. વરના ફિર મીના સે નિકલના મકરૂહ હૈ સુબહ સાદિક હો ગઈ તો ઠહેરના (કયામ કરના) વાજીબ હોગા ઔર ૧૩ ઝીલ હજજા કો ભી રમી એ જમરાત કરની હોગી.

અય્યામે હજ મેં અગર કિસી ઔરત કો હૈઝ કે દિન શુરૂ હો જાયે તો વોહ હજ કે તમામ અફઆલ બજા લાવે, સિવાયે તવાફે ઝીયારત કે. પાક હોને કે બાદ વોહ તવાફે ઝીયારત ઔર સઇ કરે. મજબુરી મેં તાખીર કી વજહ સે ઔરત પર કોઇ કફફારા નહિં હોગા. રમી મર્દ ઔરત કો ખુદ કરની હોગી. વતન રવાનગી સે પહેલે તવાફે વિદા કરના ભી ઝરૂરી હૈ.

📗 અનવારે મનાસીક, મુઅલ્લીમુલ હુજજાજ મેં સે ખુલાસા. 

     યેહ મેસેજ આપકે કોઇ તાલ્લુક વાલા હજ કો ગયા હો તો ઉસે ઝરૂર ભેજે, હો સકતા હૈ કે ઇસે પઢકર ઉસકો હજ મેં સહુલત હો જાયે.

و الله اعلم بالصواب

✍🏻 *મુફતી ઇમરાન ઇસ્માઇલ મેમણ, હનફી, ચિશ્તી*

🕌 ઉસ્તાદે દારૂલ ઉલુમ રામપુરા, સુરત, ગુજરાત, ભારત

🌙 ૭ ઝિલહજ ૧૪૩૯ હિજરી
📆 ૧૯-૮-૨૦૧૮ / ઇતવાર

📲💻
www.aajkasawal.page.tl

Telegram channel :
Https://t.me/AajKaSawalJawab

Jawab